***DIT EVENEMENT IS GEANNULEERD***
Direct naar reeds binnengekomen casussen:
Casus 1: Chemiefabrikant
Casus 2: Recyclingindustrie
Casus 3: Foodindustrie 1
Casus 4: Foodindustrie 2
Casus 5: Foodindustrie 3
Een van de doelstellingen van de circulaire economie is om reststoffen op een zo’n hoog mogelijke plaats in een productieproces terug te winnen. Een algemene vuistregel hierbij luidt: Hoe minder processtappen een materiaal moet doorlopen voor hergebruik, hoe hoogwaardiger het materiaal in te zetten is. Bij een goede implementatie worden zowel het milieu als de portemonnee gespaard. Wilt u met uw bedrijf de volgende stap zetten in de circulaire economie? Lees dan verder!
Iedere industrie heeft te maken met eigen specifieke problematiek die technologie op maat vereist. In een sterk concurrerende watermarkt is pre-commercieel testen op operationele schaal voor technologieontwikkelaars lastig en kostbaar. Het Centre of Expertise Water Technology organiseert daarom in de week van 7 juni, in samenwerking met Circulair Friesland, een online matchmaking event. Dit event is bedoeld voor eindgebruikers van watertechnologie uit de maak- en procesindustrie in (Noord-)Nederland én innovatieve ontwikkelaars van (water)technologie. Eindgebruikers worden hierbij gekoppeld aan ontwikkelaars met als doel om gezamenlijk tot een oplossing te komen. Deze oplossing wordt dan voorgedragen aan het Water Test Network (WTN) om middels een gesubsidieerd testtraject de effectiviteit vast te stellen.
WTN helpt innovatieve mkb’ers om de door hen ontwikkelde pre-commerciële watertechnologieën te testen. Dit doet WTN met financiering en een internationaal netwerk van demonstratielocaties op operationele schaal. Door nauw samen te werken met mkb’ers, hen een geïntegreerd ondersteuningspakket aan te bieden en te koppelen aan de best mogelijke testfaciliteit voor hun specifieke behoeften, wordt de validatie en commercialisering van waterinnovaties versneld. Het project stelt vouchers beschikbaar tot €50.000 voor het testen van producten op deze test faciliteiten.
Het Matchmaking Event vindt komend voorjaar plaats, verspreid over een week. Op maandag 7 juni van 15.30 – 17.00 uur zullen, tijdens een eerste online bijeenkomst, de matches tussen eindgebruikers en ontwikkelaars van watertechnologie gemaakt en gepresenteerd worden. Daarnaast zijn er inhoudelijke sessies over ‘Scheiden bij de bron’ en over Water Test Network. Gedurende de week gaan de makers en de innovators aan de slag om een WTN-waardig voorstel te schrijven. Op vrijdag 11 juni van 15.30 – 17.00 uur worden de voorstellen online gepresenteerd en voorgedragen voor een voucher.
Het WTN-team gaat vervolgens beoordelen welke voorstellen daadwerkelijk in aanmerking komen voor een subsidie. Deze bedrijven kunnen heel aantrekkelijk de volgende stap zetten in de circulaire economie!
| 15.30 | Introductie – Frans Debets, Expert Duurzame energie (moderator) |
| 15.35 | Welkomstwoord – Jeroen Rijnhart, managing director CEW |
| 15.40 | Circulariteit en water – Evert Jan Nijen, directeur Circulair Friesland |
| 15.50 | Inleiding op het thema ‘Hoogwaardig inzetten van reststoffen uit proceswater’ – Peter van der Maas, Lector Sustainable Water Systems VHL |
| 16.00 | Toelichting Interreg NWE Subsidieprogramma Water Test Network – Jordi Moreno, projectmanager WTN |
| 16.10 | Presentatie voorbeeldcasussen (zie hieronder) |
| 16.30 | Vragen & discussie |
| 17.00 | Einde |
Online presentatie oplossingen casussen.
Vraagstelling ‘scheiden bij de bron’: diverse componenten uit spuistroom gaswassen
Bij een chemiefabrikant komt bij het productieproces H2S gas vrij. Deze gasstroom wordt behandeld door middel van een gaswasser waarin Lo-Cat gebruikt wordt. Lo-Cat bestaat uit ijzer, NTA en Sorbitol. Het aanwezige ijzer werkt als elektronenacceptor en zorgt ervoor dat H2S omgezet wordt in elementair zwavel. NTA en sorbitol zorgen er voor dat ijzer in oplossing blijft.
Dagelijks wordt er van de ontzwavelingsvloeistof (Lo-Cat) een hoeveelheid gespuid om de zoutlast van deze vloeistof binnen bepaalde grenzen te houden. De hoeveelheid spui wordt gebaseerd op onder andere het droge stofgehalte. Een te hoge zoutlast leidt namelijk tot verlaagde verwijderingsrendementen van H2S.
Door degradatie en verlies met zwavel en de benodigde spui worden continu de hoofdcomponenten (ijzer, NTA en sorbitol) van het ontzwavelingsproces aangevuld. De spuistroom wordt vervoerd over de weg naar een verwerker. De jaarvracht van deze afvalstroom bedraagt ca. 2000 ton en de kosten voor transport en verwerking zijn hoog.
De vraag is hoe de hoofdcomponenten verwijderd kunnen worden uit de spuistroom en zodoende kostbare componenten her te gebruiken in het gaswasproces en het volume afvalwater te reduceren.
Bij behandeling van de spuistroom hoeft niet gekeken te worden naar de terugwinning van sulfaat, oxalaat, thiosulfaat, carbonaat en droge stof.
De samenstelling van de Lo-Cat vloeistof is:
| Fe-totaal (g/l): | 2 | Hoofdcomponent |
| NTA (g/l): | 7 | Hoofdcomponent |
| Sorbitol (g/l): | 1,5 | Hoofdcomponent |
| Sulfaat (g/l): | 15 | |
| Oxalaat (g/l): | 10 | |
| Thiosulfaat (g/l): | 45 | |
| Droge stof %(m/m): | 14 |
Daarnaast zal nog een grote hoeveelheid (bi)carbonaat aanwezig zijn, vanwege dat het procesgas een groot percentage CO2 bevat.
Mocht u mee willen werken aan een oplossing dan kunt u op 7 juni aansluiten bij het Matchmaking Event door het formulier hieronder in te vullen.
Vraagstelling ‘scheiden bij de bron’: metaal uit slib
Recyclingindustrie gespecialiseerd in het winnen van tin door het verwerken van blik dat afkomstig is van blikproducerende fabrieken. Bij de verwerking van het blik door middel van (elektro)-chemie zal tin met een zuiverheid van 90% teruggewonnen worden. Maar tijdens het verwerkingsproces komen ook andere materialen vrij onder andere aluminium, titanium en kunststoffen. Deze stoffen zijn voornamelijk aanwezig in vaste stof.
| Parameter | Concentratie (%) |
| Aluminiumoxide | 39,6 |
| Natriumoxide | 17,4 |
| Silicium(IV)oxide | 5,06 |
| Titaan(IV)oxide | 3,59 |
| IJzer | 6,27 |
| Calciumoxide | 1,77 |
| Magnesiumoxide | 1,31 |
| Tin | 3,85 |
| TOC, organisch koolstof | 8,56 |
| TIC, anorganisch koolstof | 1,15 |
Tabel 1: Overzicht van parameters met een concentratie hoger dan 1%
Op het moment is er geen bestemming voor dit slib en wordt het als chemisch afval afgevoerd. Vanwege de aanwezigheid van kostbare metalen in het slib is men op zoek naar een technologie die er voor kan zorgen dat metalen als aluminium en titanium selectief verwijderd kunnen worden uit het slib, zodat de gezuiverde vorm afgezet kan worden in de markt.
Mocht u mee willen werken aan een oplossing dan kunt u op 7 juni aansluiten bij het Matchmaking Event door het formulier hieronder in te vullen.
Vraagstelling ‘scheiden bij de bron’: eiwitten en vetten uit spoelwater
Bij ontvangst van melk op losplaatsen bij de fabriek wordt melk gelost uit de tankwagen naar opslagtanks. De tankwagens worden hierna gereinigd. Dit vindt plaats op een vloeistofdichte vloer, zodat het afvalwater centraal opgevangen worden in een afvalwaterput. Dit afvalwater bevat naast melk ook zand en andere vaste stoffen.
Wanneer de melk in de tank gebruikt wordt in de fabriek (RMO) zal na legen van de tank een CIP reiniging plaats vinden. Deze voorspoeling zal de meeste hoeveelheid vet en eiwitten bevatten. De voorspoeling komt uit op dezelfde afvalwaterput als bij de reiniging van de tankwagens.
Na voorspoeling worden zowel tankwagens, tanks, appendages en leidingen gereinigd (CIP) met verdund zuur (1%). De hoeveelheid eiwitten en vetten in deze waterstroom is relatief laag.
Na de CIP-fase worden tankwagens, tanks, appendages en leidingen nagespoeld om de CIP restanten te verwijderen. De hoeveelheid eiwitten en vetten in deze waterstroom is lager dan na behandeling met 1% zuur.
Omdat de CIP-fase stapsgewijs plaatsvindt lijkt de voorspoeling het meest veelbelovend te zijn om te behandelen voor het verwijderen van vetten en eiwitten, voordat deze verder geloosd wordt.
De vraag is hoe vetten en eiwitten gescheiden kunnen worden, zodat een geconcentreerde stroom ontstaat die afgezet kan worden in de landbouwsector als meststof.
Overzicht hoeveelheden eiwit en vetten in voorspoelwater
Per dag, op basis van 60 tankwagens
| Omschrijving | Kg. eiwit | Kg. Vet | VE |
| Voorspoelwater RMO-wagens | 30 | 18 | 1240 |
| Voorspoelwater weegtank | 3,5 | 1,5 | 130 |
| Voorspoelwater storttank | 2,3 | 1,5 | 100 |
| Totaal per dag: | 35,8 | 21 | 1470 |
Mocht u mee willen werken aan een oplossing dan kunt u op 7 juni aansluiten bij het Matchmaking Event door het formulier hieronder in te vullen.
Vraagstelling ‘scheiden bij de bron’: opwaarderen CIP water naar drinkwater/ proceswater
In het proces om kaas te maken worden de leidingen en apparatuur schoongemaakt na het produceren. Tijdens de CIP worden de machines/ leidingen eerst voorgespoeld, dan volgt een spoeling met loog, vervolgens een met zuur en uiteindelijk wordt het nog eens nagespoeld met proceswater. Deze naspoeling wordt opgevangen en dan voor de volgende CIP gebruikt als voorspoeling. Na het eenmaal gebruiken als voorspoeling, gaat het naar het afvoerputje (1300 m3 water per dag). Door het hergebruik van de naspoeling bespaart de zuivelfabrikant al water, maar wij zouden graag nog meer willen besparen. Wellicht zijn er al nieuwe technologieën beschikbaar die van het gebruikte voorspoelwater (bevat organische stoffen, zuur en loog) weer proceswater/drinkwater kunnen maken?
Mocht u mee willen werken aan een oplossing dan kunt u op 7 juni aansluiten bij het Matchmaking Event door het formulier hieronder in te vullen.
Vraagstelling ‘scheiden bij de bron’: pekelwater concentreren
Om kaas te maken gaat de kaas het pekelbad in om te pekelen. Er zit een hoge concentratie zout in de pekelvloeistof, waardoor de kaas vocht loslaat in het pekelbad. Er komt ongeveer 8 m3 pekelvloeistof vrij per dag, die wij niet kunnen afvoeren via het afvoerputje, aangezien we dan over onze chloridenorm heen gaan. Daarom moet het per vrachtwagen afgevoerd worden naar de waterzuivering. Nu wordt de complete pekelvloeistof afgevoerd, zijn er wellicht nieuwe ontwikkelingen waarbij er water uit de pekelvloeistof wordt gefiltreerd? Is dit water dan ook herbruikbaar? Dit zou kosten schelen in het afvoeren van pekelvloeistof en mogelijk water besparen als het hergebruikt wordt.
Mocht u mee willen werken aan een oplossing dan kunt u op 7 juni aansluiten bij het Matchmaking Event door het formulier hieronder in te vullen.
Wilt u meer weten over deelname? Neem dan vrijblijvend contact op met Länk Vaessen (Business Developer CEW en Aanjager Water Circulair Friesland) via:
l.vaessen@cew.nl of tel. 06 18 34 47 05.
Aanmelden is helaas niet meer mogelijk.
