Een consortium van vijf Friese partijen start op initiatief van Loonbedrijf Van Gunst in Hallum met het realiseren en demonstreren van een emissieloze wasplaats voor het schoonmaken en ontsmetten van vrachtwagens en machines voor akkerbouw en veeteelt. Naast Loonbedrijf van Gunst bestaat het consortium uit Maatschap Jensma en De Vries, HZPC, hogeschool Van Hall Larenstein en het Centre of Expertise Water Technology (CEW). Het project wordt gefinancierd door de partners zelf, Wetterskip Fryslân, een POP3-subsidie en een bijdrage vanuit het TKI Watertechnologie. In september 2020 wordt er begonnen met een vooronderzoek en in april 2022 moet de wasplaats draaien. Het project sluit aan bij de ambities van het Deltaplan Agrarisch Waterbeheer (DAW), een initiatief van LTO, gesteund door provincie en Wetterskip Fryslân. Het deltaplan was een belangrijke katalysator bij de totstandkoming van dit plan en het consortium.
De Europese Kader Richtlijn Water (KRW) schrijft voor dat er per 2027 een goede chemische en ecologische oppervlaktewaterkwaliteit is in Europese lidstaten. Erfafspoelwater van boerenbedrijven kan een bron van verontreiniging van oppervlaktewater vormen. Daarom werken verschillende partijen in het DAW aan maatregelen om erfafspoeling terug te dringen. Een emissieloze wasplaats kan hier een belangrijke bijdrage aan leveren.
100% Circulair
De realisatie en demonstratie van een centrale wasplaats met nul-lozing is een belangrijke innovatie voor schoon oppervlaktewater, zonder gewasbeschermings- en desinfectiemiddelen. Het resultaat is een emissieloze wasplaats voor het reinigen van landbouwmachines, vervoer- en opslagmiddelen voor landbouwproducten. Daarbij is het streven om een 100% circulaire wasplaats te ontwikkelen, waarbij het gebruikte spoelwater dusdanig gereinigd wordt dat het vrij is van ziektedragers en deeltjes die de technische installatie kunnen beschadigen. De verwachting is dat centrale schoonmaakinrichtingen met nul-lozing aantrekkelijker zijn dan individuele. Zowel vanuit economisch oogpunt als vanuit milieuoogpunt.
Samenwerking
Om een dergelijke inrichting te kunnen ontwikkelen, heeft Loonbedrijf van Gunst samenwerking gezocht met andere partijen, waaronder het Centre of Expertise Water Technology (CEW), onderdeel van WaterCampus Leeuwarden. Het CEW gaat door middel van toegepast onderzoek antwoord zoeken op onder meer de vraag: ‘Wat zijn de optimale ontwerpgrondslagen voor een geïntegreerd zuiveringssysteem voor spoelwater t.b.v. nul-emissie?’ Het onderzoek zal worden uitgevoerd door docent-onderzoekers, studenten en lectoren van hogeschool Van Hall Larenstein, samen met onderzoekers van het CEW. Wetterskip Fryslân heeft een regisserende rol bij het onderzoeksdeel van het project. Het technisch ontwerp, de realisatie en inbedrijfstelling van de spoelplaats zijn in handen van Van Gunst.
Financiering
Naast een substantiële eigen bijdrage van de partners, is voor het innovatieproject een POP3 subsidie verkregen en een bijdrage vanuit het TKI Watertechnologie. Bovendien levert Wetterskip Fryslân een bijdrage uit zijn innovatiebudget. “Wij ondersteunen graag innovaties die een bijdrage kunnen leveren aan een betere waterkwaliteit of andere waterbeheerdoelen. Dit project sluit naadloos aan bij de doelen van Wetterskip Fryslân om afspoeling van o.a. gewasbeschermingsmiddelen in het oppervlaktewater te voorkomen,” aldus Annet van der Hoek, dagelijks bestuurder bij Wetterskip Fryslân.
Voorbeeldfunctie
25 Akkerbouwers hebben inmiddels een intentieverklaring ondertekend. Het project richt zich in eerste instantie op deze 25 akkerbouwers, maar wil in de eindfase ook andere akkerbouwers in Fryslân kunnen bedienen.
Het consortium verwacht met de wasplaats een belangrijke voorbeeldfunctie te vervullen bij het bereiken van nul-emissie ten behoeve van schoon oppervlaktewater.
 | Europees Landbouwfonds voor Plattelandsontwikkeling: Europa investeert in zijn platteland |
 |
